Ciała zdruzgotane, ciała oporne

Ciała zdruzgotane, ciała oporne są pracą o kapitalnym znaczeniu dla
współczesnych badań humanistycznych w Polsce, pracą jednoznacznie wpisującą
się w "zwrot afektywny", który dokonał się w humanistyce światowej już jakiś
czas temu, ale też ujmującą zagadnienie afektów na swój własny, oryginalny
sposób. Chodzi nie tylko o krytyczną refleksję wobec różnych nurtów myślenia o
afektach, ale też lekturową egzemplifikację powiązaną ściśle z historią. Jest
to praca, która po raz pierwszy na gruncie krajowym podejmuje tę problematykę
na taką skalę i zarazem praca, która w oparciu o wypracowane przez silnie
zróżnicowany zespół badawczy podstawy teoretyczne proponuje szereg
nowatorskich lektur różnorodnych tekstów, które pozostawiły swój trwały ślad w
kulturze XX wieku. Przedmiotem rozpraw składających się na ten tom jest
estetyka afektywna, która traktuje dzieła nie jako obiekty odizolowane, ale
raczej kładzie nacisk na ich charakter intertekstualny, czy nawet "pan-inter-
tekstualny", jak powiada we Wstępie Marek Zaleski, na ich uwikłanie w
rozległym gąszczu różnorodnych zakamarków kultury. Podstawową zasadą czytania
w każdym tekście jest to, że reakcja afektywna zostaje wysunięta na pierwszy
plan i staje się ważniejsza od znaczenia komunikatu. Takie podejście,
opierające się na hermeneutyce afektywnej, przybliża odpowiedź na pytanie o
zasadniczym dla całego projektu znaczeniu: jak działa dzieło sztuki? Czytanie
afektywne sprawia, że dzieło sztuki staje się wydarzeniem, które zwykle
wstrząsa tradycyjnym systemem wiedzy, opartymi na nim przyzwyczajeniami i
schematami. Redaktorzy i autorzy tomu słusznie podkreślają polityczny kontekst
tej książki - cielesność i opresję ciała opanowanego przez reżymy znaków w
społeczeństwie totalitarnym i demokratycznym. (Prof. Adam Dziadek)